بررسی اثربخشی روشهای حسی چندگانه و مداخله شناختی رفتاری بر خودانضباطی و خودسنجی دانش‌آموزان دختر نارساخوان 9 تا 10 سال

خادمی عادل, لیلا; بنی جمالی, شکوه السادات; درتاج, فریبرز; اسدزاده, حسن

doi:10.48310/itt.2023.3281

بررسی اثربخشی روشهای حسی چندگانه و مداخله شناختی رفتاری بر خودانضباطی و خودسنجی دانش‌آموزان دختر نارساخوان 9 تا 10 سال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای تخصصی رشته روانشناسی تربیتی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی. تهران، ایران

² دانشیار گروه روان شناسی ، دانشکده روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

³ استاد گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی. تهران، ایران.

⁴ دانشیار گروه روان شناسی تربیتی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی. تهران، ایران.

10.48310/itt.2023.3281

چکیده

چکیده
این پژوهش با هدف بررسی روش‌های حسی چندگانه و مداخله شناختی رفتاری بر خودانضباطی و خودسنجی دانش‌آموزان دختر نارساخوان 9 تا 10 سال انجام گرفته است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی است و طرح نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. برای این منظور، دانش‌آموزان نارساخوان 9 و 10 ساله شهر رزن در سال‌ تحصیلی 1402-1401، به عنوان جامعه آماری انتخاب شد که از طریق غربال‌گری با چک لیست نارساخوانی و آزمون هوش، تعداد 45 نفر به شکل هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفره آزمایش و کنترل 15 جاگزین شدند. گروه آزمایش، 10 جلسه یک و نیم ساعته مورد آموزش قرار گرفت و در این مدت گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده این پژوهش، آزمون اختلال خواندن سلیمی تیموری (1386)، آزمون هوش ریون (1390)، پرسشنامه خودانضباطی زندکریمی (1390) و پرسشنامه خودسنجی زندکریمی (1390)، بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش در تحلیل داده‌ها نشان داد، روش‌های حسی چندگانه بر خودانضباطی و خودسنجی تاثیر معنی‌دار داشته است. همچنین مداخله شناختی رفتاری برخودانضباطی و خودسنجی تاثیر معنی‌دار داشته است. در همین راستا به نظر می‌رسد که مربیان و والدین باید در کلاس‌های معمول خود بر کودکان نارساخوان توجه داشته و برای اثر بخشی بهتر از روش‌های حسی چندگانه و مداخلات شناختی رفتاری در آموزش خود استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of multi-sensory methods and cognitive-behavioral intervention on self-discipline and self-assessment of dyslexic female students of 9-10 years

نویسندگان [English]

leyla khdemiadel ¹
Shokoh alsadat Bani jamali ²
Fariborz Dortaj ³
Hassan Asad Zadeh ⁴

¹ PhD student in Educational Psychology, Faculty of Literature and Human Sciences, Islamic Azad University, Research Sciences Unit, Tehran, Iran

چکیده [English]

This research was conducted with the aim of investigating multiple sensory methods and cognitive behavioral intervention on self-discipline and self-assessment of 9-10-year-old dyslexic female students. The research method is practical in terms of purpose, and it was a semi-experimental design of pre-test-post-test type with a control group. For this purpose, 9 and 10-year-old dyslexic students of Razan city in the academic year of 2022-2023 were selected as a statistical population, which was selected through screening with a dyslexia checklist and intelligence test, 45 people were selected in a purposeful way and randomly in three The experimental group of 15 people and the control group of 15 were replaced. The experimental group was trained for 10 sessions of one and a half hours, and during this time, the control group did not receive any training. The tools used in this research were Selimi Timuri's reading disorder test (2006), Raven's IQ test (2010), Zandkarimi's self-discipline questionnaire (2010) and Zandkarimi's self-assessment questionnaire (2010). Analysis of covariance test was used to analyze the data. The results of the research in data analysis showed that multiple sensory methods had a significant effect on self-discipline and self-assessment. Also, cognitive-behavioral intervention has had a significant effect on discipline and self-assessment. In this regard, it seems that educators and parents should pay attention to dyslexic children in their regular classes and use multiple sensory methods and cognitive behavioral interventions in their education for better effectiveness.

کلیدواژه‌ها [English]